Vlaanderen voldoet aan Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater
Met de ingebruikname van de collector Kruibeke vandaag door Vlaams minister van Leefmilieu, Natuur en Cultuur Joke Schauvliege heeft Vlaanderen alle bovengemeentelijke zuiveringsinfrastructuur uitgebouwd die nodig is om te voldoen aan de Europese Richtlijn Stedelijk Afvalwater (ERSA). Het effect op de waterlopen is duidelijk zichtbaar aan het waterleven dat zich langzaam herstelt.
Bij de oprichting van Aquafin door het Vlaamse Gewest in 1990 werd amper 30% van het huishoudelijk afvalwater van Vlaamse huishoudens gezuiverd. Vlaanderen had hiermee een enorme achterstand ten opzichte van de buurlanden. In die periode legde Europa haar lidstaten op om tegen 1998 alle agglomeraties boven 10.000 inwoners en tegen 2005 de agglomeraties tussen 2.000 en 10.000 inwoners te saneren.
Het Vlaamse Gewest investeerde via Aquafin de voorbije 20 jaar voor 3,7 miljard euro in waterzuivering en nog eens meer dan 1,2 miljard gewestelijke subsidies ter ondersteuning van meer dan 3.200 gemeentelijke projecten.
Vandaag zuivert Vlaanderen al 80% van het huishoudelijk afvalwater. Bovendien gebeurt de zuivering zelf steeds beter. In tegenstelling tot veel van onze buurlanden worden in alle zuiveringsinstallaties voor meer dan 2.000 inwoners ook fosfor en stikstof uit het afvalwater gehaald. Daarnaast wordt op 80% van de Vlaamse zuiveringsinstallaties het volledige debiet dat binnenkomt, biologisch behandeld. De keuze om standaard zo veel afvalwater biologisch te behandelen, is tot op vandaag uniek in Europa en wellicht zelfs in de wereld.
Meer leven in beken en rivieren
Marc van den Abeelen, voorzitter van de raad van bestuur van Aquafin: “Er komt vandaag 3 tot 5 keer minder vervuiling terecht in onze Vlaamse rivieren. Dit heeft uiteraard een positief effect op de biologische waterkwaliteit. In 1990 scoorde 15% van de meetplaatsen goed en 55% slecht. Bij de laatste metingen scoorde 35% goed en nog maar 20% slecht. Niet alleen zit er vandaag meer zuurstof in onze beken en rivieren, er is ook meer leven aanwezig. Zo zien we dat de Schelde weer een populaire migratieslagader is voor zee- en brakwatervissen, die steeds verder landinwaarts worden gespot.”
Ook de waterkwaliteit van andere rivieren in Vlaanderen is de voorbije jaren fel verbeterd. De vissoorten beschermd door de habitatrichtlijn vormen een belangrijke indicator. Begin jaren ’90 waren soorten zoals de beekprik, de rivierdonderpad en de kleine modderkruiper door de alsmaar toenemende vervuiling quasi uitgestorven. Via de habitatrichtlijn kreeg hun biotoop een beschermd karakter. 20 jaar later merken we dat verschillende populaties zich opnieuw verspreiden op zijtakken van de IJzer, de Dender, de Nete en de Maas.
Toekomst
De ingebruikname van deze laatste infrastructuur in Kruibeke past ook de uitbouw van Vlaanderen als groen en dynamisch stedengewest, een van de doorbraken van Vlaanderen in Actie “Maar”, zegt Vlaams minister Schauvliege, “met de voltooiing van de ERSA-projecten zit het werk er nog niet op. Aquafin richt zich nu volop op de sanering van de clusters in het buitengebied die in de zoneringsplannen zijn aangeduid voor collectieve zuivering. Daarnaast moet de bestaande infrastructuur onderhouden en indien nodig gerenoveerd worden. Voor de realisatie van de Kaderrichtlijn Water, die een goede kwaliteit van het oppervlaktewater beoogt, zijn nog heel wat optimalisaties in het bovengemeentelijk rioleringsstelsel nodig en moeten de gemeenten nog belangrijke inspanningen leveren voor de verdere uitbouw van de gemeentelijke rioleringsstelsels.”
Omdat de financiële druk op de gemeenten erg hoog is, besliste het Vlaamse Gewest begin 2008 om jaarlijks voor 100 miljoen euro aan gemeentelijke projecten over te nemen en de uitvoering ervan op te dragen aan Aquafin. Op die manier geeft het Gewest meer ademruimte aan de gemeenten en kan Vlaanderen sneller beantwoorden aan de doelstelling van de Kaderrichtlijn Water. Deze is nog vergroot door de invoering van de gemeentelijke saneringsbijdrage. Gemeenten halen hiermee in 2011 een 278 miljoen euro op. Het Vlaamse Gewest legt daar jaarlijks 110 miljoen euro aan subsidies voor gemeentelijke rioleringen bovenop.
Persinfo:
Patrick Verstuyft, woordvoerder Vlaams minister Joke Schauvliege, gsm 0475 51 56 05, persdienst.schauvliege@vlaanderen.be
Sabine Schellens, woordvoerder Aquafin, gsm 0478 65 26 06, sabine.schellens@aquafin.be