Méér huishoudelijk afvalwater zuiveren vraagt slimme beleidskeuzes
De Morgen bericht vandaag dat een half miljoen Vlamingen nog steeds ongezuiverd afvalwater loost in onze waterlopen, en dat met de deadline van de Europese kaderrichtlijn Water in zicht. Volgens Aquafin is de huidige organisatie van de Vlaamse watersector het grootste knelpunt om sneller vooruitgang te boeken. Een verdere optimalisatie van de sector is dé hefboom om meer impact te hebben op de waterkwaliteit en bijkomend budget vrij te maken voor nieuwe aansluitingen op rioleringsinfrastructuur.
Aquafin heeft berekend dat het mogelijk is om effectiever toe te werken naar de ecologische doelstellingen die Vlaanderen vooropgesteld heeft. Het moet niet radicaal anders, maar de volgende legislatuur moet wél durven voortbouwen op de eerdere beleidskeuzes en de logische volgende stappen zetten.
Gebrek aan focus
De Vlaamse Regering heeft deze legislatuur de investeringen in rioleringsinfrastructuur aanzienlijk verhoogd. Het is echter aartsmoeilijk om te focussen op de projecten met de grootste ecologische return in een waterlandschap dat zo versnipperd is als dat in Vlaanderen. Dat komt door de vele partijen die aan zet zijn en het gebrek aan onderlinge coördinatie. De rioolinfrastructuur van het gewest wordt beheerd door Aquafin, terwijl er voor het beheer van de gemeentelijke riolen maar liefst 94 partijen actief zijn. Die opdeling zie je nergens anders in Europa en werkt contraproductief. Het afvalwater van huishoudens loopt namelijk gewoon door één buis tot aan één van de Vlaamse waterzuiveringsinstallaties. Het heeft weinig zin om nieuwe aansluitingen op de riolering te doen, als dat water er verder in het stelsel via één van de 8.000 overstorten weer kan uitlopen, of verderop in het milieu terechtkomt via een kapotte verouderde riolering. Daarom wordt het totale rioolstelsel het best door één bril bekeken.
Een netwerkarchitect zorgt voor een sterke visie
Aquafin kreeg deze legislatuur al verantwoordelijkheden richting geïntegreerd netwerkarchitect. Een verdere stap met Aquafin als gemandateerd netwerkarchitect maakt het mogelijk om voorrang te geven aan de projecten die het best aansluiten bij de gewestelijke en gemeentelijke doelstellingen, zonder elkaar onbedoeld tegen te werken of te vertragen. KPMG heeft berekend dat deze efficiëntieverbetering elke jaar maar liefst 70 miljoen euro zou vrijmaken, die kan worden ingezet voor de verdere uitbouw van de riolering in Vlaanderen.
“Om kostenbewust toe te werken naar de ecologische doelstellingen die Vlaanderen bepaald heeft, moet één organisatie in de cockpit zitten en bepalen waar het nuttig is om een nieuwe aansluiting op de riolering te doen, waar de renovatie van een buis meer dringend is, of waar er moet ingezet worden op intelligente sturing van het afvalwater door de riolen om de uitstroom van ongezuiverd rioolwater te verminderen. Wie die projecten en acties op het terrein dan uitvoert, beslissen de verschillende rioolbeheerders volledig zelf, wat ons betreft”, stelt Jan Goossens, CEO van Aquafin.
Meer structurele samenwerking tussen gewestelijke en gemeentelijke rioolbeheerders
Als de prioriteiten voor de waterkwaliteit bepaald zijn, moeten de infrastructuurprojecten ook nog zo efficiënt mogelijk uitgevoerd worden. Op dat gebied valt ook nog winst te halen. De structurele samenwerkingsverbanden die in de sector gevormd worden, bewijzen vandaag al hun toegevoegde waarde. “Een fysiek aansluitend gemeentelijk en gewestelijk rioleringsproject als één project op de markt brengen, lijkt logisch, maar is nog niet de norm. Een verhoogde samenwerking tussen rioolbeheerders zorgt voor een betere benutting van de beperkte capaciteit bij studiebureaus en aannemers. Eén aannemer, één studiebureau, één bestek maakt de projectuitvoering ook veel minder complex en meer kostenefficiënt. Voor de gemeente is wat op het publieke domein gebeurt dan ook veel overzichtelijker”, duidt Jan Goossens. Aquafin werkt nu al structureel samen met gemeentelijke rioolbeheerders water-link, Pidpa en De Watergroep. Het is onze ambitie om in de volgende legislatuur ook met Farys, Fluvius, Aquaduin en ASGO Knokke-Heist structurele samenwerkingen op te zetten om mogelijke synergieën maximaal te benutten. Een studie van KPMG becijferde dat die evolutie opnieuw 30 à 40 miljoen euro per jaar zal vrijmaken. Ook dat budget kan worden ingezet voor de Vlaamse inhaalbeweging die zo nodig blijft.
De aanbevelingen van Aquafin voor de volgende Vlaamse Regering en een toelichting bij de vermelde cijfers leest u op onze website.
Einde persbericht
Over Aquafin
Aquafin zorgt al meer dan dertig jaar voor de uitbouw, het beheer en de prefinanciering van de bovenlokale waterzuiveringsinfrastructuur in Vlaanderen. We vangen het water uit de bovenlokale riolen op in grote collectoren en behandelen het op 328 zuiveringsinstallaties. Met gerecupereerde energie en grondstoffen werken we mee aan een toekomstbestendig Vlaanderen. In samenwerking met gemeentelijke rioolbeheerders bieden we een deskundig rioolbeheer aan steden en gemeenten en geven we ruimte aan regenwater. We zoeken verbinding met uiteenlopende partners en stimuleren innovatie in de sector.
Contact
Jan Goossens - CEO Aquafin - jan.goossens@aquafin.be
